Wie de naam Ennio Morricone hoort, denkt meteen aan filmmuziek en meer bepaald aan westerns (het bedenkelijk predicaat ‘spaghetti’ laten we op uitdrukkelijk verzoek van de Maestro dan nog even achterwege). Het klopt inderdaad dat de scores die hij in de jaren ’60 schreef voor de vijf westerns van cineast én jeugdvriend Sergio Leone bij het grote publiek het best in het geheugen zijn blijven plakken maar wie niet verder kijkt dan dat doet de man oneer aan. Binnen zijn 60-jarige carrière schreef deze Italiaanse componist niet alleen de muziek voor meer dan 500 internationale films en televisieseries, hij componeerde tevens een 150-tal klassieke composities waaronder opera, kamermuziek, viool- en pianoconcerten. Daarnaast werkte hij ook nog eens samen met populaire artiesten zoals Joan Baez en zelfs Morrissey. Artiesten als Radiohead, Massive Attack en Hooverphonic gaven aan beïnvloed te zijn door Morricones oeuvre. Door de jaren heen werd hij over de hele wereld met allerlei prijzen overladen waaronder Oscars, Grammy & Golden Globe Awards. Dit alles maakt dat Ennio Morricone behoort tot de invloedrijkste componisten van zijn generatie.

Sinds 2012 kon men de Meester en zijn grote orkest op verschillende plaatsen in ons land (Antwerpen, Brussel, Gent) bewonderen maar deze keer zou het zijn definitieve afscheidsconcert worden voor de Benelux. Hij hangt namelijk dit jaar voorgoed het dirigeerstokje aan de wilgen. Niet te verwonderen want Morricone mocht vorig jaar negentig kaarsjes uitblazen.

Het podium waarop, naar schatting een 160-tal mensen plaatsnemen (muzikanten en koor), oogt ook nu weer indrukwekkend. Ongeveer de helft van het orkest bestaat uit leden van het Antwerpse koor ‘Fine Fleur’, dat u misschien beter kent van concerten als ‘The Night Of The Proms’. Vooraan staat een verhoogde stoel en een muzieklessenaar waarachter de Meester zijn majestueus orkest zal dirigeren.
Het concert van vanavond bestaat opnieuw uit een reeks achtereenvolgende suites, onderling gelinkt aan een thema of een welbepaalde film. ‘Historical Epic’ komt als eerste thema aan bod. We horen het thema uit Brian De Palma’s ‘The Untouchables’ waarin piano en drums dreigend tegenover strijkers spanning opdrijven. De orkestraal uitgebouwde muziek uit het bijna vergeten Italiaans-Russische luchtvaartdrama ‘The Red Tent’ klinkt daarentegen een stuk romantischer.

Het volgende thema heet ‘Novecenta et al’ en daarin trakteert de Italiaanse Componist ons op lappen muziek uit ‘The Legend of 1900’ en Almodovar’s wereldklassieker ‘Tie Me Up, Tie Me Down’. Bij het minder bekende ‘Ostromo’ uit de gelijknamige miniserie verschijnt sopraan Susanna Rigacci ten tonele. Haar knalrode jurk contrasteert fel tegenover de donkere kostuums van de orkestleden. Rigacci staat reeds jarenlang aan de zijde van de meester en beheerst zijn vocale werk als geen ander.

Het blijft mooi om te zien hoe Morricone tijdens het gehele concert zijn orkest met soepele, vaste hand dirigeert terwijl koor en muzikanten hem alle respectvolle aandacht schenken, toch wel een wereldprestatie voor een 90-plusser.

Het derde deel celebreert ‘’The Modernity of Myth in Sergio Leone’s Cinema’ en daarin zitten natuurlijk zijn meest gekende parels verborgen. Het door merg en been snijdend ‘Man With a Harmonica’ uit ‘One Upon A Time In The West’ bijvoorbeeld, majestueus verscheurd door een elektrische fender en een naar een climax tastend orkest. Of wat dacht u van het beroemde thema uit ‘The Good, The Bad and the Ugly’, waarin een poepsimpele blazersmelodie eerst het eenzame geluid van een hyena verklankt maar tenslotte uitmondt in een adembenemende orkestrale galop met opzwepende vocale accenten? Maar hét piece de résistance blijft nog steeds ‘The Ecstacy of Gold’ uit dezelfde film, gedragen door sopraan Susanna Rigacci die wederom een vocale prestatie aflevert om u tegen te zeggen. Na een enthousiast applaus verdienen de Maestro en de orkestleden even een welverdiende pauze.

Na de onderbreking trekt de orchestrale machine zich opnieuw op gang met dreigende muziek uit Tarantino’s ‘The Hateful Eight’, het meest recente stuk (2015) van de avond en eentje waarvoor Ennio een Oscaronderscheiding kreeg. Het begint, zoals zo vaak bij Morricone, met een simpele melodie die gaandeweg een complexere structuur meekrijgt en tenslotte met verrassende vocale accenten wordt doorspekt. De nooit aflatende persoonlijke aanpak en originaliteit van zijn muziek maken deze man tot een genie.

Volgende suite luistert naar de naam ‘Social Cinema’ en clustert opnieuw enkele mindere bekende film scores van de Italiaan. Voor ‘La Luz Prodigiosa’ uit de soundtrack van het gelijknamige Spaanse dramafilm verschijnt een tweede zangeres, de Portugese Dulce Pontes op de voorgrond. Met heldere, klagende stem vertolkt ze de woorden van de Spaanse dichter Frederico Garcia Lorca in een prachtig muzikaal arrangement. Dezelfde zangeres mag na enkele andere instrumentale stukken, waaronder het militair opzwepende ‘Battle of Algiers’ en de klankgeworden tristesse van ‘Casualties of War’ haar tanden zetten in het overbekende ‘Abolição’, afkomstig uit de vijftig jaar oude film ‘Burn’ over de slavernij in Brazilië.
Zoals steeds sluit Morricone zijn concert af met stukken uit ‘The Mission’, volgens sommigen zijn beste filmmuziek. We genieten dan ook mateloos van ‘Gabriel’s Oboe’, ‘Falls’ en ‘On Earth As It Is In Heaven’.

Na een resem staande ovaties van het Sportpaleis publiek komt de Meester nog driemaal terug. De orkestrale muziek van ‘Cinema Paradiso’ straalt naast melancholie een bijna absolute vorm van pure schoonheid uit en de hernemingen van ‘Abolição’ en ‘The Ecstacy of Gold’ zetten tenslotte de finale kers op de taart. Een hele avond heeft Ennio Morricone ons verwend met zijn mooiste melodieën uit zijn zes decennia durende carrière. Het orkest speelde smetteloos en de koorleden van Fine Fleur verdienen op z’n minst allemaal een bloem. Meer memorabel kan een afscheidsconcert amper worden, durven wij besluiten. Zullen we dan maar zeggen: Addio e grazie mille, Ennio?

Shake

Foto's JiVe